Biografie schrijven: Handleiding met voorbeeld en opbouw, tips

Veel mensen leiden een spannend en interessant leven, maar slechts weinigen laten een biografie achter. Het schrijven van een biografie betekent precies dit: het vastleggen van je eigen ervaringen en belevenissen, zodat latere generaties zich kunnen verplaatsen in de geschiedenis.

Een biografie schrijven is geen gemakkelijke taak. Maar als je rekening houdt met een aantal belangrijke punten, kun je je verhaal dat speciale tintje geven en het tot leven brengen. Bij het schrijven van een biografie is het allereerst belangrijk om het juiste perspectief te vinden. Moet de biografie alleen over je eigen leven vertellen of moet deze ook andere perspectieven omvatten? Ook de structuur van de biografie is van belang. Moet deze chronologisch worden opgebouwd of thematisch? Of misschien liever geordend naar locaties of personen? Er is veel om rekening mee te houden bij het schrijven van een biografie – maar met wat oefening en geduld kan iedereen het verhaal van zijn leven schrijven en tot leven brengen! Deze bijdrage geeft je hiervoor een eerste hulpmiddel.

Wat betekent biografie?

Bij de definitie van biografie stuit men eerst op de vraag: biografie of biographie?

Het Nederlandse woord biografie komt van de Oudgriekse woorden “bíos” (leven) en “graphein” (schrijven). De eerste geschreven biografieën die we vandaag kennen, ontstonden in de Griekse oudheid van de 5e tot 4e eeuw voor onze jaartelling. In deze tijd schreven Griekse schrijvers al biografieën over beroemde persoonlijkheden. Sommige auteurs schreven niet alleen over één bepaalde persoon, maar over vele verschillende persoonlijkheden. Zo beschreven ze de geschiedenis van een heel tijdperk aan de hand van de biografieën van hun centrale heersers.

Een biografie is een geschreven verslag van de levensloop van een persoon. In een biografie worden de belangrijkste fases en gebeurtenissen in het leven van een persoon beschreven. Vaak zijn biografieën geschreven over bekende persoonlijkheden of historische figuren, maar ook het leven van mensen die een bijzonder opmerkelijk of interessant leven hebben geleid, kan het onderwerp zijn van een biografie. Biografieën kunnen door de personen zelf worden geschreven, maar vaker worden ze geschreven door andere personen die het leven van de persoon uit eerste hand hebben gezien of via andere bronnen hebben vernomen. Het schrijven van een biografie kan ook deel uitmaken van een groter werk, bijvoorbeeld een geschiedenis over een bepaald tijdperk of een gebeurtenis.

Biografie, autobiografie, korte biografie en meer

Ongeacht het soort biografie, ze dragen allemaal verhalen over. Biografieën zijn een geweldige manier om meer te weten te komen over interessante personen. Er zijn verschillende soorten biografieën. Welke de juiste is voor jouw verhaal, hangt af van je behoeften en het gewenste perspectief. De volgende tabel informeert je over de verschillende soorten biografieën en schrijfstijlen.

Schrijfstijl-soorten	Beschrijving van de soorten biografieën
Biografie	Een biografie is een schriftelijke weergave van de levensgeschiedenis van een persoon. Deze kan door jezelf of door een ander worden geschreven en bevat doorgaans ook informatie over de belangrijkste fases in het leven van de betreffende persoon.
Autobiografie	Een autobiografie is een bijzondere vorm van biografie, waarbij de persoon over wie wordt geschreven zelf de hoofdrol speelt. In een autobiografie vertelt de betreffende persoon dus zijn eigen verhaal en bericht vanuit zijn perspectief over de belangrijkste gebeurtenissen en ervaringen in zijn leven.
Korte biografie	Een korte biografie is een verkorte versie van een biografie en bevat doorgaans alleen de belangrijkste fases in het leven van de betreffende persoon. Korte biografieën worden vaak gepubliceerd in lexicons of encyclopedieën om de lezers een kort overzicht te geven van het leven van een beroemde persoonlijkheid.
Curriculum Vitae	Een curriculum vitae is in de regel geen zuiver biografische weergave, maar eerder een overzicht van de eerdere beroepsmatige fases en kwalificaties van een persoon. In een curriculum vitae worden dus meestal alleen de gegevens en feiten vermeld die relevant zijn voor de beoordeling van een kandidaat voor een bepaalde functie.
Memoires	Memoires schrijven is een andere vorm van autobiografie, waarbij echter voornamelijk alleen de fases in het leven van de betreffende persoon worden beschreven die relevant lijken voor het begrip van zijn persoonlijkheid.

Redenen waarom je een biografie zou schrijven

Biografieën zijn een geweldige manier om jezelf en anderen beter te leren kennen. Je kunt je eigen verhaal opschrijven en zo je herinneringen voor de eeuwigheid vastleggen. Of je kunt het verhaal van een ander opschrijven en zo diens ervaringen en gedachten delen met de wereld.

Er zijn vele redenen waarom je een biografie zou moeten schrijven. Hier zijn er enkele:

• Het leven reflecteren
• Herinneringen bewaren
• Verbanden herkennen in de levensontwikkeling
• Tegenslagen verwerken
• Eigen ervaringen over historische gebeurtenissen vastleggen
• Kennis en inzichten uitwisselen
• De ogen van andere mensen laten stralen en hen aanmoedigen
• Familie-herinnering maken
• Een boek schrijven om creativiteit uit te drukken

Biografieën of autobiografieën worden vaak geschreven voor een specifiek publiek. Het hangt ervan af wie de doelgroep is. Wil je je boek slechts voor privégebruik schrijven, bijvoorbeeld als geschenk voor je familie, of ben je van plan je werk te publiceren en daarmee talrijke lezers te bereiken? Als je je eigen boek uitbrengt, is het belangrijk erop te letten dat de rechten van anderen niet worden geschonden.

Hoe schrijf je een biografie?

Een biografie is het verhaal van een leven. Of het nu gaat om je eigen leven of dat van een ander – als je een biografie schrijft, moet je altijd de rode draad in het oog houden. Daarbij zijn er enkele dingen om rekening mee te houden.

Basis voor goede biografieën: Levenservaringen verzamelen en verwerken

Als je van plan bent een biografie te schrijven, is het belangrijk om zoveel mogelijk herinneringen en verhalen te verzamelen. In het begin moet je je de belangrijkste levensgebeurtenissen herinneren of, bij een biografie over een andere persoon, deze samenstellen. Daartoe behoren geboorte, school- en opleidingstijd, huwelijk en kinderen. Als hulpmiddel kun je je een tijdlijn voorstellen, die tegelijkertijd kan dienen als een eerste ruwe indeling voor de biografie. Daarna kunnen de gaten worden opgevuld. Het is raadzaam om te beginnen met de positieve ervaringen uit het verleden, aangezien deze vaak beter in het geheugen blijven. Dus: brainstormen en alles in steekwoorden noteren.

De volgende vragen zijn nuttig, die alternatief kunnen worden beantwoord door de persoon over wie een biografie wordt geschreven:

• Welke personen en gebeurtenissen hebben mijn levenspad en mijzelf beïnvloed?
• Wie heeft mij in beslissende momenten begeleid?
• Wat heeft ertoe geleid dat ik positieve of negatieve veranderingen heb ervaren?
• Welke veranderingen in mijn leven werden door mijzelf veroorzaakt en welke door andere personen of omstandigheden?
• Welke bewuste beslissingen heb ik genomen?
• Waar heb ik van gedroomd? Welke dromen zijn uitgekomen en welke niet?
• Heb ik doelen bereikt? Waarom of waarom niet?
• Wat is voor mij het belangrijkst?
• Wat zijn de wensen voor de toekomst?
• Hoe zal mijn leven verder verlopen?

Ons geheugen is beperkt en het heeft de neiging om met de tijd te vervagen. Vooral aan de eerste jaren van ons leven herinneren we ons vaak niet meer. Het loont dus om ook te zoeken naar oudere brieven, dagboeken en opnames om je eigen herinneringen op te frissen. Daarnaast kunnen vrienden en familie worden gevraagd naar samenhangen bij bepaalde gebeurtenissen. Wat is hun ervaring in deze situatie?

Vervolgens moet je al je herinneringen verzamelen en zoeken naar een rode draad. Dat kan bijvoorbeeld de professionele carrière zijn, bijzondere hobby’s of een bijzondere plaats. Als je een rode draad hebt, kun je een concept voor je biografie maken door je ervaringen toe te wijzen aan verschillende secties of hoofdstukken van je verhaal. Daarna kan het schrijven van de biografie beginnen.

Biografie maken: De opbouw

Het maken van een biografie is geen exacte wetenschap en er zijn veel verschillende manieren waarop je te werk kunt gaan. Toch zijn er enkele algemene richtlijnen die je moet volgen als je een biografie schrijft. Ten eerste is het belangrijk om de opbouw van de biografie goed te plannen. De opbouw moet logisch zijn en op elkaar voortbouwen, zodat de lezer het verhaal gemakkelijk kan begrijpen. Een goede manier om de opbouw van de biografie te plannen, is door eerst de belangrijkste punten te bedenken die je wilt vertellen. Deze punten kunnen chronologisch geordend of gesorteerd worden op thema. Zodra je de belangrijkste punten hebt, kun je beginnen met het plannen van de opbouw van de biografie.

De biografie moet een duidelijke opbouw hebben, zodat de lezer zich gemakkelijk kan oriënteren. De indeling van de biografie hangt af van de omvang en het doel van de biografie.

In principe moet je de volgende basisprincipes in acht nemen:

1. Inleiding: In de inleiding stel je kort het leven van de protagonist voor en geef je de lezers een overzicht van de inhoud van de biografie.
2. Hoofddeel: Het hoofddeel is de eigenlijke biografische tekst. Hier vertel je chronologisch het leven van de protagonist. Belangrijke fases zoals geboorte, school- en opleidingstijd, beroepsleven of ook belangrijke gebeurtenissen in zijn/haar privéleven moeten hier worden vermeld.
3. Slot: In het slot vat je kort de belangrijkste inzichten en ervaringen van de protagonist samen en geef je de lezers een vooruitblik op zijn/haar toekomst.

Schrijfstijl-soorten bij het schrijven van een biografie

De autobiografie is je eigen levensverhaal, daarom moet de tekst vanuit het ik-perspectief worden geschreven.

Helder en eenvoudig – dat is waar het om draait. Of je voor het heden of het verleden kiest, is een kwestie van passende stijl. Het enige wat belangrijk is, is dat je bij de eenmaal gekozen tijdvorm blijft. Let er ook op dat je geen lange zinnen met veel bijzinnen gebruikt en niet te veel vreemde woorden of uitgesproken vaktaal gebruikt. Want uiteindelijk telt de boodschap die je wilt overbrengen – en niet ingewikkelde formuleringen.

De schrijfstijl is belangrijk omdat deze het wezen van een biografie vormt. Het kan informatief, persoonlijk, overtuigend of ook onderhoudend zijn. Als je een biografie schrijft, moet je daarom goed nadenken over welke schrijfstijl je wilt gebruiken.

• Een informatieve schrijfstijl is geschikt voor feiten en cijfers. Deze stijl is zakelijk en objectief. Hij is gemakkelijk te lezen en geeft de lezer een overzicht van de feiten.
• Een persoonlijke schrijfstijl is subjectiever en emotioneler. Deze stijl is bijzonder geschikt voor verhalen en anekdotes. Hij kan levendig en interessant zijn. Bij deze stijl moet je echter voorzichtig zijn dat hij niet te sentimenteel wordt.
• Een overtuigende schrijfstijl is argumentatief en probeert de lezer te overtuigen van de juistheid van de eigen uitspraken. Deze stijl is goed geschikt voor politieke of religieuze biografieën. Bij deze stijl moet je echter voorzichtig zijn dat hij niet te dogmatisch wordt.

Een onderhoudende schrijfstijl is speels en humoristisch. Deze stijl is goed geschikt voor biografieën van bekende persoonlijkheden of voor degenen die bijzonder interessante levenslopen hebben. Bij deze stijl moet je echter voorzichtig zijn dat hij niet te luchtig wordt.

Biografie-voorbeelden of biografie-templates

Er zijn duidelijke templates en regels waaraan je je kunt oriënteren bij het schrijven van een curriculum vitae als je solliciteert op een functie. Anders is het bij het schrijven van een biografie, omdat er voor deze geen formele richtlijnen zijn. Daarom is het raadzaam om verschillende populaire biografieën te bekijken en je te oriënteren op een boek dat in je eigen ogen geslaagd is.

Tot de beroemdste biografieën behoren onder andere:

Biografie boeken	Korte beschrijving
Ursula Weidenfeld: “Die Kanzlerin – Porträt einer Epoche”	In haar biografie presenteert Ursula Weidenfeld het levensbeeld van een vrouw die Duitsland duurzaam heeft veranderd. Naast het leven van de protagonist worden ook successen en nederlagen, evenals het afscheid en de nalatenschap behandeld. Dit boek biedt interessante informatie en inzichten.
Barack Obama: “Een beloofd land”	Barack Obama spreekt in zijn autobiografie over zijn lange reis van jongvolwassene naar de eerste Afro-Amerikaanse president van de VS. Op een onverwacht persoonlijke manier deelt hij zijn percepties over zijn zoektocht naar eigen identiteit en zijn gedachten over de tijd waarin hij regeerde.
Ashlee Vance: “Elon Musk: Tesla, SpaceX en de zoektocht naar een fantastische toekomst”	Het boek van Ashlee Vance neemt ons mee op een fascinerende reis door het leven van een beroemde ondernemer. Elon Musk is een visionair die steeds weer bewijst dat alles mogelijk is. Zijn verhaal is spannend en inspirerend tegelijk en geeft ons diepe inzichten in zijn persoonlijkheid.

De biografie-voorbeelden tonen de levensgeschiedenis van beroemdheden wereldwijd en maken tegelijkertijd duidelijk hoe verschillend deze kunnen worden geschreven.

Een van de meest uitgebreide databanken met biografische informatie over meer dan 730.000 beroemdheden uit het Duitse taalgebied is trouwens de “Deutsche Biographie”. Deze bevat 50.000 biografische artikelen vanaf de vroege middeleeuwen tot in de huidige tijd. Bovendien zijn er links naar meer dan 230 andere diensten (lexicons, literatuur, enz.).

FAQ